Niezależnie od charakteru wykonywanych obowiązków służbowych, każdy pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia optymalnych warunków pracy swoim podwładnym. Jednym z najważniejszych aspektów jest niczym nieograniczony dostęp do pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Obowiązek ten został zapisany prawnie.

Toalety pracownicze – przepisy prawa

Art. 233 Kodeksu Pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia swoim podwładnym dostępu do urządzeń higieniczno-sanitarnych, jak również dostarczenia środków w celu zapewnienia higieny osobistej.

Przepisy jasno określają, jak powinny wyglądać pomieszczenia higieniczno-sanitarne w zakładach pracy. Regulacje zostały zapisane w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 Września 1997 r. – ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy.

Przepisy zawierają zbiór zasad, które muszą być spełnione. Należą do nich:

  • odpowiednia odległość toalety od stanowiska pracy – łazienka musi być zlokalizowana w odległości nieprzekraczającej 75 m od stanowiska pracy. W przypadku osób pracujących na otwartej przestrzeni odległość od łazienki może wynosić maksymalnie 125 m przy uwzględnieniu najdalej położonego stanowiska pracy;
  • łatwa dostępność – przepisy regulują, każdy z pracowników musi mieć zapewnione stały dostęp do toalety, przy czym powinny być one stale otwarte. W przypadku zastosowania zabezpieczeń, podwładni, muszą posiadać klucz lub karty z czytnikiem, które umożliwią swobodny dostęp;
  • umiejscowienie – toalety powinny znajdować się w budynku, w którym pracownicy wykonują obowiązki służbowe lub w obiekcie z nim połączonym obudowanym przejściem. W przypadku budynków wielopiętrowych, pomieszczenia higieniczno-sanitarne muszą znajdować się na każdej kondygnacji. Przepisy regulują jednak pewien wyjątek. W sytuacji, kiedy na jednym piętrze pracuje mniej niż 10 pracowników, dopuszczalne jest udostępnienie toalety, która znajduje się na piętrze sąsiadującym;
  • dostęp – wejście do łazienki musi znajdować się bezpośrednio z korytarza i dróg komunikacji ogólnej, np. z korytarza. Do kabiny WC, musi prowadzić pomieszczenie o charakterze wydzielonym i wyposażonym w umywalkę z ciepłą i zimną wodą. Ważną kwestią jest także zamontowanie drzwi, które samoczynnie się zamykają.

Dodatkowo przepisy regulują również, że łazienka pracownicza musi być: ogrzewana, wentylowana i dobrze oświetlona, ponadto pomieszczenie nie może być niższe niż 2,2 m, natomiast ściany i podłogi powinny być wyłożone płytkami ceramicznymi bądź gresem odpornym na działanie wody.

Warunki techniczne toalety w miejscu pracy

Przepisy regulują również warunki techniczne, do których zalicza się minimalne wymiary pomieszczenia, wysokości ścian i przegród czy szerokości drzwi. Kabina WC musi mieć minimalną szerokość wynoszącą 90 cm, z kolei przed misą ustępową, należy zapewnić wolną przestrzeń o wymiarach 90 x 60 cm w rzucie poziomym. Drzwi do łazienki, jak i kabiny muszą otwierać się na zewnątrz. Ich minimalna szerokość wynosi 80 cm, natomiast wysokość 2 m. Co ważne, muszą być wyposażone w otwory zlokalizowane w dolnej części. Istotną kwestią jest również przedsionek, musi on być oddzielony od pomieszczenia z kabinami. Tutaj swoje zastosowanie znajdują ściany o pełnej wysokości, jednak istotne jest, że można w nich montować jedynie umywalki. Z kolei przegrody oddzielające toalety damskie od męskich, muszą znajdować się na całej wysokości pomieszczenia. Przepisy określają również, że w przypadku jednostronnego umiejscowienia kabin WC, szerokość przejścia obok nich powinna wynosić minimum 1 m. Co ważne, w pomieszczeniach, gdzie naprzeciwko kabin znajdują się pisuary lub też rzędy kabin ustawione są naprzeciwko siebie, wówczas szerokość przejścia powinna wynosić co najmniej 2 m.

Ile kabin i pisuarów powinno znajdować się w miejscu pracy?

Przepisy precyzyjnie określają liczbę kabin oraz pisuarów w miejscu pracy. Stanowią one, że:

  • na każdych zatrudnionych 30 mężczyzn na jednej zmianie, musi przypadać co najmniej jedna misa ustępowa oraz jeden pisuar;
  • na każde zatrudnione 20 kobiet na jednej zmianie, musi przypadać jedna misa ustępowa;
  • jeżeli liczba zatrudnionych pracowników jest mniejsza, wówczas w toalecie również musi znajdować się przynajmniej jedna misa ustępowa, a w łazience męskiej dodatkowo jeden pisuar.

Toalety dla osób niepełnosprawnych – przepisy

Każda osoba niepełnosprawna zatrudniona w przedsiębiorstwie, musi mieć zapewnioną możliwość korzystania z toalety dostosowanej do swoich potrzeb. Wszystkie wytyczne zostały zapisane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury dnia 12 kwietnia 2002 r. Przepisy określają, że na kondygnacjach, gdzie pracują osoby niepełnosprawne, musi znajdować się minimum jedno ogólnodostępne pomieszczenie higieniczno-sanitarne, z uwzględnieniem wszelkich potrzeb. Oznacza to:

  • na trasie dojazdu do toalety nie powinny znajdować się żadne progi;
  • zastosowanie drzwi bez progów;
  • zagwarantowanie przestrzeni manewrowej, tj. minimum 1,5 x 1,5 m.;
  • montaż misy ustępowej oraz umywalki na wysokości przystosowanej do potrzeb osób niepełnosprawnych;
  • instalacje uchwytów, które usprawnią korzystanie z urządzeń higieniczno-sanitarnych.

Zapewnienie optymalnych warunków pracy swoim podwładnym jest obowiązkiem każdego pracodawcy. Brak należytych warunków higieniczno-sanitarnych będzie skutkowało wysokimi karami. Nakładane są one przez Państwową Inspekcję Pracy.